نقش جشنواره رامسر در فعالیت های هنری مدارس کشور

  

نقش جشنواره رامسر در فعالیت های هنری مدارس کشور

گزارش فارس از نشست تئاتر آموزشی در پژوهشگاه فرهنگ و ارتباطات؛

کیانیان: دستاوردهای تئاتر کودک ما به صورت تجربی گردآوری شده است

خبرگزاری فارس: داوود کیانیان با اشاره به تئاتر کودک در ایران گفت: تمامی دستاوردهای تئاتر کودک و نوجوان ما به صورت تجربی گردآوری شده و حاصل تجربه عملی افراد است.

به گزارش خبرنگار تئاتر، نشست تئاتر تعلیمی و تربیتی با سخنرانی رحمت امینی، داوود کیانیان و منوچهر اکبرلو در پژوهشگاه هنر و ارتباطات برگزار شد و طی آن تئاتر تعلیم و تربیت با رویکردهای متفاوت مورد ارزیابی قرار گرفته و پیرامون چگونگی بهره‌مندی آموزش و پرورش کشور از تئاتر و کاستی های آن صحبت شد.
«علاءالدین رحیمی»، مدیر گروه هنر و ادبیات پژوهشگاه هنر و ارتباطات در ابتدای این جلسه به پربار بودن فعالیت پژوهشگاه در زمینه تئاتر اشاره کرد و از تمامی پژوهشگران این حوزه خواست تا طرح های خود را به این پژوهشگاه ارائه دهند.
رحمت امینی به عنوان اولین سخنران این نشست به روند پژوهش خود درباره تئاتر تعلیم و تربیت در ایران و آلمان پرداخت و گفت: در این پژوهش که موضوع پایان نامه من هم هست به تئاتر تعلیم و تربیت و بازتاب‌های آن در جهان معاصر پرداخته‌ام. تنها درباره اهمیت آن می‌توان گفت که یکی از دانشگاه‌های تئاتر آلمان به تئاتر پداگوژیگ اختصاص دارد. ریشه این تئاتر به فعالیت‌های ماکارنکو در روسیه و تشکیل کلونی در دل جنگل برای نوجوانان بزه کار بازمی گردد. او با ایجاد فضای تعامل و مشارکت و کار که بخشی از آن هم برای ارائه و ساخت شخصیت به تئاتر اختصاص داشت، تئاتر تعلیمی تربیتی را بنیان گذاشت.
رحمت امینی سپس به ریشه لغوی پداگوژیک پرداخته و ریشه آن را در عبارات پدائو و پداگوگوس بیان کرد که اولی عنوان بردگانی بوده که فرزندان را از خانه به مدرسه همراهی می‌کردند و در راه درس زندگی و آداب معاشرت به آنها می‌آموختند و دومی نیز به معنی کسی است که هدایت کودکان را انجام می‌دهد.
وی دهه‌های 60 و 70 میلادی را سال‌های توجه اروپاییان به این تئاتر معرفی کرده و بهره‌گیری از فرآیند ایفای نقش را یک ضرورت برای تعلیم و تربیت عنوان کرد که به طور نمونه در مدارس اروپایی با شکل‌گیری فضاهای مجازی چون بانک، پستخانه و ... در حیات مدرسه و تجربه کاربرد علوم توسط دانش آموزان همراه می‌شدند.
وی در بخش دیگر این سخنرانی به انواع تئاتر تعلیمی تربیتی پرداخت و حضور مربی تعلیم دیده را در انجام این آموزش ضروری دانست.
منوچهر اکبرلو دومین سخنران این نشست بود که درباره مسائل تئاتر تعلیمی به صورت تیتروار به ایراد سخن پرداخته و گفت: روند تولید تئاتر تعلیمی متنوع است ولی این به دلیل افسار گسیختگی نیست. تئاتر تعلیمی همواره در حال تغییر و تحول است و به همین دلیلی مقالات تاریخچه‌ای و نقل تجربیات دیگران می‌شود. این تئاتر کشف است و هرگز یک امر سطحی و کوچک شده تئاتر حرفه‌ای نیست.
وی تاکید کرد که مربی باید روش را بشناسد و برای آن هدف داشته باشد. این تئاتر در نگارش متن تا شیوه تولید و اجرا کاملا خلاق است. معمولا بومی است و برای مخاطبان خاص در زمان خاص به اجرا در می‌آید مخاطبین و حتی وسائل آموزشی نیز در حال تغییر و تحول رد این تئاتر است.
اکبرلو موافقت مسئولین مرکز آموزشی و هماهنگی کامل با آنان را از جمله بخش‌های اساسی در پرداختن به این ابزار آموزشی عنوان کرده و تاکید کرد بچه‌ها هرگز بین تئاتر سرگرم کننده و تئاتر تعلیمی تفکیک قائل می‌شوند آنها یا چیزی را دوست ندارند یا دوست دارند.
وی به محدودیت‌های مسائل اجتماعی و سیاسی در این نوع از آموزش اشاره کرده و گفت: معمولا آدم های سیستم محور و نه کودک محور با طرح مسائل اجتماعی و سیاسی در این شیوه مشکل دارند و تاکید می‌کنند، در این آموزش نباید جهت‌گیری خاصی وجود داشته باشد. به شخصه معتقدم تئاتر بدون جهت‌گیری معنا ندارد و تعصب جلوی کشف و شهود که لازمه این تئاتر است را می‌گیرد.
اکبرلو تاکید کرد: در تئاتر پداگوژیک برعکس تئاتر حرفه‌ای که که نمایشنامه‌ای که با موضوع شروع می‌شود به شعار می‌رسد، بهتر است که شروع با موضوع باشد. فرم خود به خود شکل می‌گیرد. مهمترین معیار رسیدن به فرم مناسب نیز مشارکت مخاطب در آن است.
وی در نظر داشتن 6 سوال را پیش از اجرای یک تئاتر تعلیم و تربیتی ضروری دانست و در بیان این سوال ها گفت: چه چیزی را منتقل می‌کنید؟ مدرسه از شما چه می‌خواهد؟ موضوع جذاب هست یا نه، اندازه محتوا در طرح شما کافی است، اطلاعاتی که منتقل می‌کنید کودک را به چالش می‌اندازد یا باورهای گذشته او را تقویت می کند؟ و آیا در متن پاسخ‌های جلسه پرسش و پاسخ بعد از اجرا تعبیه شده است؟
به گزارش فارس، داوود کیانیان نیز آخرین سخنران این روز بود که ضمن تقدیر از رویکرد پژوهشگاه به تئاتر تعلیم و تربیت و برگزاری این سلسله نشست‌ها برای همکاری در این زمینه اعلام آمادگی کرد.
کیانیان با اشاره به تجربیات خود در زمینه تئاتر کودک به تقسیم بندی انواع گونه‌های نمایش و تئاتر کودک و نوجوان پرداخت و گفت: قبل از انقلاب کتاب ماکارنکو یکی از کتاب‌های معلمین بود. آن زمان فکر می‌کردم که این تئاتر تنها برای بزه‌کاران مورد استفاده قرار می‌گیرد. تمامی دستاوردهای تئاتر کودک و نوجوان ما به صورت تجربی گردآوری شده و حاصل تجربه عملی افراد است. راه تجربه طولانی و پویاست چرا که مخاطبین ما یعنی کودکان از خلاقیت ویژه‌ای برخوردارند.
وی تاکید کرد: بازی، نقش عمده‌ای در ساخت شخصیت بچه‌ها دارد و ای کاش آموزش و پرورش فرصت بازی را از بچه ها نمی‌گرفت.
وی در بیان تاریخچه فعالیت هنری مدارس گفت: سال 48 نیاز به مربی نقاشی، تئاتر و موسیقی در آموزش و پرورش احساس شد که با شکل گیری انستیتو مربیان امور هنری زمینه تعلیم این مربیان گذاشته شد. این مربیان به مدارس رفتند و به آموزش هنر پرداختند. جشنواره رامسر بنیان گذاری شد و پس از آن کانون پرورش فکری برای فعالیت عام در تمام مدارس کشور بنیان گذاشته شد. این کانون به تدریج برای فعالیت‌های فوق برنامه و خاص مراکز کتابخانه های خود را نیز شکل داد.
کیانیان در بخش دیگر صحبت هایش به سیستم آگوستوبوال و تلاش او برای گسترش تئاتر آموزشی در جهان پرداخته و گفت: گرچه او برای انتقال آموزه‌های ایدئولوژی خود این روش را یافت اما تکنیک را نباید متعلق به فرد خاصی دانست. می‌توانید از آن برای انتقال حرف خودتان بهره ببرید.
وی در بیان تقسیم بندی گونه‌های مختلف تئاتر و نمایش تعلیم و تربیت به عناوینی چون «بازی نمایش» ،«نمایش بازی» ، «نمایش خلاق» ، «نمایش کلاسی» ،«تئاتر دانش آموزی»، «تئاتر با کودک و نوجوان»، «تئاتر برای کودک و نوجوان» و «تئاتر درباره کودک و نوجوان» اشاره کرد و ویژگی‌های هر یک را به تفصیل بیان کرد.
سلسله نشست‌های علمی و تخصصی پژوهشکده مطالعات هنر و رسانه ایران در زمینه تئاتر آموزشی هر شنبه ساعت 16 تا 18 در محل این پژوهشکده برگزار می‌شود.
انتهای پیام/پ37