کاسپین؟

نام بزرگترین دریاچه جهان؟

چرا کشورهاى عربى دریای خزر را دریاى قزوین مى نامند؟(دکتر محمد رجبى ) چندى پیش در فضاى مطبوعات کشورمان پژواک نشست سران کشورهاى حاشیه دریاى خزر طنین انداز شد. وقتى به شبکه هاى خبرى و مطبوعات کشورهاى عربى مى نگریم، همان بازتاب را منتها با نام «دریاى قزوین» - بحر قزوین - مى یابیم. در جراید و شبکه هاى غیرعرب سراسر جهان نیز - از جمله آنها که مربوط به کشورهاى مشترک المنافع (شوروى سابق) هستند - چنین انعکاسى را با عنوان «دریاى کاسپین» ملاحظه مى کنیم. با آگاهى از این که نام قزوین تلفظ عربى - معرب - همان لفظ کاسپین است، به سهولت در مى یابیم که در سراسر جهان کنونى - به استثناى ایران - کنفرانس مزبور را مربوط به «کشورهاى حاشیه دریاى قزوین» دانسته اند؛ نه دریاى خزر. چرا آنها «دریاى قزوین» مى گویند زیرا هم عرب ها و هم یونانى ها از دیرباز مشهورترین نام آن را که منسوب به کاسپین ها بوده است، برگزیده اند و از طریق همان نوشته ها و ترجمه آنها چنین تسمیه اى جهانگیر شده است. کاسپین ها چه کسانى بودند قومى ساکن ایران شمالى و مرکزى که قبل از آریایى ها در این سرزمین فرهنگ و تمدن درخشانى پدید آوردند و حتى بیش از پانصد سال بر کشور متمدن بابل حکمرانى کردند. کاشى یا کاسى و با تلفظى دیگر، کاشیت و کاسیت نام دیگر این قوم است که اسامى شهرهاى کاشان، کاشمر و کشوین یا کژین یا قزوین کنونى و بسیارى از نام هاى شهر ها و روستا ها با تلفظ هایى مشابه یا متفاوت همچون کاشک در حومه سبزوار، کاشانک نزدیک تهران، کاشگان در خرقان قزوین، کاشانتو جنب شهر صحنه کرمانشاهان، کاستان در جنوب غربى کاشمر، کاسمند در حومه آمل، کاسان در اطراف فومن، کاسکان هم در نزدیکى بیرجند و هم در جوار کازرون، کاسوا در دستجرد حوالى قم، یادگارى از دوران حضور آنهاست. (۱)  کاسپین نامى است که مأخوذ از کاسیوم لاتینى است و چنانکه گفتیم در زبان هاى اروپایى و از آنجا در تمام جهان رایج شده است و تنها کشورهاى عربى مستثنى به شمار مى روند که همان نام آشناى و قدیمى قزوین را هنوز بکار مى برند. ادامه مطلب