یک پژوهشگر رامسری:

یک پژوهشگر رامسری:  پژوهش‌های قرآنی ما کاربردی نیست

گروه اندیشه: پژوهش‌های قرآنی ما در حوزه مباحث محض علوم قرآنی تجریدی است که هیچ کاربردی در حوزه عمل ندارند زیرا زاویه دید محققان ما این نیست که مسائل را بر قرآن عرضه کنند و از قرآن راهکار بخواهند. «خلیل منصوری»* از پژوهشگران مرکز فرهنگ و معارف قرآن دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و سردبیر نشریه قرآنی «نبأ» در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس اندیشه و علم خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، با بیان مطلب فوق درباره وضعیت پژوهش‌های قرآنی کشور گفت: ‌پژوهش‌های قرآنی جدا از حوزه نیازهای اجتماع و حوزه کاربردی است، بیشتر نظریات محض و فرضیه‌هایی است که در حوزه ذهن و تصور است که ‌باید وارد حوزه اجتماع شوند و با توجه به نیازهای اجتماعی کاربردی شوند. وی در بیان ضرورت توجه به پژوهش‌های قرآنی گفت: قرآن کتاب هدایت است و برای این نازل شده است که زندگی ما انسان‌ها را تبیین کند و نشان دهد که انسان‌ها باید چگونه در دنیا زندگی کنند. مفهوم الکتاب به مفهوم قرآنی به معنی قانون است. وقتی ما می‌گوئیم مدینه‌النبی یعنی شهر قانون. وی افزود: پیامبر قبل از این‌که پیامبر شود امی بود، یعنی صاحب کتاب و قانون نبود. مردمان آن دوره نیز امی بودند یعنی مردمانش دارای قانون نبودند. امور بر اساس عادات، رسوم و سنت‌های شفاهی عمل می‌شد نتیجه این بود که ملتی بی‌قانون که هر آن و لحظه احتمال دارد یک حاکم قدرتمندی او را تغییر دهد چون مکتوب نیست؛ اما پیامبر وقتی پیامبر شد دارای الکتاب شد یعنی دارای قانون شد. وی در بیان توجیه این اعتقاد خود گفت: دلیل من برای این که می‌گویم الکتاب یعنی قانون این بخش از آیه قرآن است که می‌فرماید: «کتب علیکم الصیام» یعنی قرآن هر جا که می‌خواهد قانون را مطرح کند، کلمه کتاب را به‌کار می‌برد.  خلیل منصوری: قرآن کتاب هدایت است برای این نازل شده که زندگی ما انسان‌ها را تبیین کند و نشان دهد که انسان‌ها چگونه باید در دنیا زندگی کنند نویسنده کتاب «نظریه‌العرف» سخنانش را ادامه داد و گفت: پیامبر در شهر مدینه، شهر قانون ایجاد کرد. ‌پیامبر شهری بر پایه قانون‌مداری ایجاد کرد. یعنی قرآن برنامه قانونی برای زندگی و اجتماع است. وی گفت: وقتی ما مسلمان‌ها از این منظر به قرآن نگاه می‌کنیم باید تمام برداشت‌ها و ‌پژوهش‌های ما با توجه به این مسأله باشد که زندگی اجتماعی، دردها و چالش‌ها و مشکلات موجود فردی و جمعی را شناسایی و تعبیر امیر‌المومنین استنطاق کنیم (یعنی مشکلات و معضلات را بر قرآن عرضه کنیم و از قرآن پاسخ بخواهیم) نویسنده کتاب «ایمان در قرآن» در مورد وضعیت پژوهش‌های قرآنی کشور گفت: پژوهش‌های قرآنی کنونی با این نگاه به قرآن نیست یا در حوزه صرف مباحث محض علوم قرآنی تجریدی است که هیچ کاربردی در حوزه عمل ندارند (این مباحث به نوبه خود بسیار مهم است)؛ همین‌طور قرائت قرآن برای این نیست که شما فقط قرآن را بخوانید بلکه برای این است که بفهمیم و عمل کنیم. وی افزود: اصل، تدبر در قرآن است، تدبر یعنی فهم دقیق از آیات کلام‌الله. یکی از هدف‌ها آن است که بتوانیم در زندگی اجتماعی تقوا داشته باشیم. تقوا در حوزه عمل اجتماعی خود را نشان می‌دهد. وقتی شخصی دارای تقوا است یعنی در برابر فساد اجتماعی و پدیده‌های نامناسب اجتماعی مقاوم است. پژوهش‌های قرآنی کنونی کشور با توجه به اصل و هدف اساسی قرآن نیست یعنی ما از اصل و هدف قرآن دور شدیم. نویسنده کتاب «آرامش در قرآن» در ادامه سخنانش گفت: مهجوریت قرآن یهنی چه؟، یعنی شما قرآن را بخوانید نه برای آن هدفی که نازل شده است، آن‌را بنویسیم نه برای آن هدفی که خود فرو فرستاده شده. تحقیقات کنونی قرآنی بر اساس کاربردهایی که قرآن برایش تعریف کرده نیست.  خلیل منصوری: منظر محققین، زاویه دید محققین و ‌پژوهشگران این بوده که قرآن برای آخرت است، در حالی‌که قرآن خودش تعریف می‌کند من برای زندگی عملی دنیا هستم نویسنده کتاب «آیات عزت در سیمای حسینی» در پاسخ به علت این ضعف گفت: منظر محققان، زاویه دید محققان و ‌پژوهشگران این بوده که قرآن برای آخرت است، در حالی‌که قرآن خودش تعریف می‌کند من برای زندگی عملی دنیا هستم چون وقتی‌که در زمان هبوط، فرمان هبوط صادر شد خداوند می‌فرماید: «قُلْنَا اهْبِطُواْ مِنْهَا جَمِیعاً فَإِمَّا یَأْتِیَنَّکُم مِّنِّی هُدًى فَمَن تَبِعَ هُدَایَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ»(آیه 38 سوره بقره) یعنی گفتیم‏: «همگى از آن‏، فرود آیید! هرگاه هدایتى از طرف من براى شما آمد، کسانى که از آن پیروى کنند، نه ترسى بر آنهاست‏، و نه غمگین شوند.» وی در ادامه سخنانش در ضرورت توجه به قرآن و هدف آفرینش انسان گفت: خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَإِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ مَا لَکُم مِّنْ إِلَهٍ غَیْرُهُ هُوَ أَنشَأَکُم مِّنَ الأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَیْهِ إِنَّ رَبِّی قَرِیبٌ مُّجِیبٌ» یعنی و به سوی (قوم) ثمود برادرشان صالح را فرستادیم، گفت: ای قوم من! الله را پرستش کنید که معبودی جز او برای شما نیست، او است که شما را از زمین آفرید و آبادی آن‌را به شما واگذار نمود، از او آمرزش بطلبید سپس به سوی از باز گردید که پروردگارم (به بندگان خود) نزدیک و اجابت کننده (تقاضاهای آن‌ها) است. وی افزود: خداوند آبادانی زمین را به ما انسان‌ها واگذار کرده است و برای این هدف انسان احتیاج به راه‌کار دارد که این راه‌کارها مسلما در قرآن هست. این گفت‌و‌گو ادامه دارد... . در باره خلیل منصوری:  _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ *خلیل منصوری در سال 1343 در رامسر متولد شد. وی تحصیلات دوره ابتدایی و متوسطه را در شهر خود گذرانیده و پس از اخذ دیپلم وارد حوزه علمیه قم شد. وی پس از اتمام دروس دوره سطح حوزه، دروس خارج فقه و اصول را به مدت پانزده‌سال در نزد اساتید به نام حوزه علمیه قم از جمله حضرات آیات عظام آیت الله فاضل لنکرانی، وحید خراسانی، میرزا جواد تبریزی، جوادی آملی، حسن‌زاده آملی و مرتضوی لنگرودی گذراند. وی دارای کتب و مقالات چندی است که از جمله کتب منتشر شده وی عبارتند از : 1. نظریه العرف، 2. ایمان در قرآن، 3. آرامش در قرآن،4 . کتاب در مفهوم قرآنی،5. شریعت در قرآن، 6.آیات عزت در سیمای حسینی، 7. عقد التامین فی الفقه الاسلامی، 8. آیت عرفان از دیگر آثار وی می‌توان به کتاب‌های چاپ نشده‌ای چون النص‌القرآنی به زبان عربی، اهل بیت در قرآن در دو جلد، معرفت نفس در قرآن، معرفة‌الله، شادی در قرآن، عدالت در حوزه‌های برنامه‌ریزی، فرهنگ سیاسی جامعه قرآنی، مبانی قرآنی عرفان امام خمینی (ره)، تبارشناسی و جریان‌شناسی اصلاحات در قرآن اشاره کرد. وی در حوزه های مختلف دینی قلم می‌زند. در سال‌های اخیر در حوزه گرایش‌های قرآنی آثار متعددی را در مطبوعات کشور منتشر کرده است که نمونه‌ای از مقالات منتشر شده وی در مطبوعات عبارتند از: 1. شادی در قرآن/ تهران/ گلستان قرآن/ 1382 ، 2. شادی و سرور در قرآن/ تهران/ نسیم صبا – کیهان/ 1381 ،3. پرسش دریچه أی به سوی حقایق/ نسیم صبا – کیهان/ 1381 ، 4. یهود از منظر قرآن/ تهران/ کیهان/ 1381 ، 5. قرآن و عدالت اقتصادی/ پاسدار اسلام/ 1381 همچنین صدها مقاله قرآنی منتشر شده در مطبوعات کثیرالانتشار از وی در سایت سماموس لیست کاملی از آن موجود می‌باشد.